Litaba
Thematla a khoheli Ke e 'ngoe ea litšebelisano tsa mantlha tse laolang bokahohle le tse etsang hore lintho le lintho tse phelang li lule li tsitsitse holim'a lefatše, ka lebaka la ho hoheloa bohareng ba Lefatše.
Ka lehlakoreng le leng, matla a khoheli a ka hlalosoa e le tšimo ea matla a khoheli e sebetsang mebeleng e meholohali, e ba hohelang. Ka lehlakoreng le leng, ho tloaelehile ho bua ka matla a khoheli e le ho akofisa hoo 'mele e hoheloang ke Lefatše. Ts'ebetso ena e na le boleng ba limithara tse 9.81 ka motsotsoana.
Haeba matsapa a khoheli a ne a le maholo, lintho tse oang ka bolokolohi li ne li ka nka nako e nyane ho fihla fatše mme ho tsamaea ha rona, ho ka ba thata le ho feta. Haeba, ka lehlakoreng le leng, e ne e le tlase, re ne re tla tsamaea joalo ka ha re tsamaea butle, hobane ho ne ho tla nka nako e telele hore leoto le leng le le leng le khutlele fatše. Sena se bonahetse ha bo-rasaense ba ne ba tsamaea ka Khoeli moo matla a khoheli a leng tlase.
Ka lebaka la jiometri ea Lefatše, lipalo matla a khoheli a batla a le maholo (9.83 m / s2) Le tikolohong ea equator e batla e le tlase (9.79 m / s2). Tšimo ea matla a khoheli ea Jupiter e matla haholo ho feta ea polanete ea rona, ha Mercury eona e fokola haholo.
- Bona hape: Vector le bongata ba scalar
Litsebi tsa matla a khoheli
Ka lebaka la ho rarahana ha eona le bothata ba ho e hlahloba, thuto ea matla a khoheli e halalelitse bo-ramahlale ba bohlokoahali ba botho. Ho ea ka tatellano ea liketsahalo, Aristotle, Galileo Galilei, Isaac Newton le Albert Einstein ba ne ba ikarabella bakeng sa liphallelo tsa bohlokoahali ntlheng ena.
Ha ho pelaelo hore tse peli tsa ho qetela li hlahelletse, ea pele bakeng sa ho fana ka kamano lipakeng tsa matla a ho hohela mabapi le sebaka se lipakeng tsa lintho tse khahliloeng le bongata ba tsona, ha ea bobeli e le eena ea fumaneng taba eo le sebaka li sebetsa 'moho, taba e sotha sebaka , e hlahisang matla a khoheli. Likhopolo ka bobeli li ile tsa ntlafatsoa ka bongata ka lipalo tsa lipalo mme kajeno li nkuoa e le e 'ngoe ea tsa bohlokoa ka ho fetisisa nalaneng ea mahlale.
Mehlala ea matla a khoheli
Ketso ea khoheli e etsahala ka linako tsohle. Mehlala e meng ke ena:
- Ketso e bonolo ea ho ema kae kapa kae e bakoa ke matla a khoheli.
- Ho oa hoa litholoana tsa lifate.
- Liphororo tse kholo liphororong.
- Motsamao oa phetolelo oo khoeli e o etsang ho potoloha Lefatše.
- Matla a tlamehang ho etsoa ha o palame baesekele hore o se we.
- Marothodi a pula a rothelang.
- Meaho eohle eo batho ba e entseng e lula e eme le holimo ka lebaka la matla a khoheli.
- Ho fokotseha hoo 'mele o fetang ho ona ha o lahleloa holimo ho bakoa ke matla a khoheli.
- Tsamaiso ea pendulum, le mofuta ofe kapa ofe oa motsamao oa pendulum.
- Bothata ba ho tlola boima bo boholo boo motho a nang le bona.
- Libaka tsa boithabiso tsa boikhathollo.
- Ho fofa ha linonyana.
- Leeto la maru leholimong.
- Hoo e batlang e le lipapali tsohle, haholoholo ho thunya bakeng sa basketball hoop.
- Ho thunngoa ha projectile efe kapa efe.
- Ho lula ha sefofane (moo matla a khoheli a lefelloang hanyane ke matla a phahamisang.).
- Matla a ho etsoa ha o jere ntho e boima ka 'mele oa hau.
- Lipontšo tsa teka-tekano, ke hore, boima ba 'mele, ha se letho haese boima ba eona ka lebaka la ho potlakisa matla a khoheli.
- Tsoela pele ka: Ho oa ka bolokolohi le ho tsepamisa mahlo
